Nazwano ją współczesną Mona Lisą. Stała się symbolem wojny i ucisku, a jej tożsamość bardzo długo pozostawała zagadką. Kim jest „afgańska dziewczynka”?
Przywykliśmy do narzekania na obecne czasy i ludzi, którzy są coraz bardziej obojętni i wyprani z emocji.
Z sentymentem patrzymy w przeszłość i chętnie porównujemy dzisiejszy świat do tego, zapamiętanego z czasów dzieciństwa. W takim zestawieniu teraźniejszość zawsze będzie wypadać blado. Wszechobecna technologia i coraz mniej trwałe relacje międzyludzkie, zamachy terrorystyczne, przelew krwi i tragedie na każdym kroku – przez taki pryzmat patrzymy na świat za sprawą mediów i internetu.
Prawda jest jednak taka, że krwawe konflikty istniały od zawsze, były tylko znacznie mniej nagłaśniane. Jedną z takich wojen, o której już mało kto pamięta był trwający 9 lat konflikt afgański. Afgańska wojna domowa, w którą skwapliwie włączyła się Rosja trwała nieprzerwanie od końca grudnia 1979 r. do połowy lutego roku 1989. Pochłonęła tysiące ludzkich istnień, a ludzi, którzy chcieli ujść z niej z życiem zmusiła do ucieczki z własnych domów i koczowania w obozach dla uchodźców.
W 1984 r. Afganistan płonął w ogniu wojny. Ulice były wówczas pełne wojska, trwały naloty na kolejne wioski, ginęli bezbronni ludzie. Do takiego, ogarniętego wojną kraju przybył wówczas Steve McCurry, nikomu nieznany fotograf i zrobił zdjęcie nikomu nieznanej dziewczynki. Lata później fotografia stała się symbolem wojny i bólu.
Dziewczynkę ze zdjęcia zaczęto nazywać współczesną Mona Lisą i zielonooką madonną. Fotografię przedrukowano w National Geographic. Zawierały ją broszury, plakaty i kalendarze Amnesty International. Trafiła na koszulki i kubki. Na sprzedawanych prawach autorskich do zdjęcia dorobiono się fortuny. Cały świat znał na pamięć rysy twarzy afgańskiej modelki, a ona sama nie miała o tym pojęcia…aż do 2002 r.
Kim jest kobieta ze zdjęcia i jak jej życie wygląda dziś? Czytaj na następnej stronie.
bat Gula przyszła świat w 1972 pusztuńskiej pasterskiej rodzinie w Afganistanie. Od 1980 r. wychowywała się bez rodziców, których straciła, gdy jej wioskę zaatakowały rosyjskie wojska. Razem z rodzeństwem i babcią została wysłana do pakistańskiego obozu dla uchodźców Nasir Bagh. Miała zaledwie kilka lat, gdy rozpoczęła się jej tułaczka, która miała trwać ponad 10 lat. W 1984 r. do obozu, w którym razem z 100 tys. innych uchodźców schroniła się dziewczynka, zawitała ekspedycja z Ameryki.
To właśnie wtedy małej, wystraszonej dziewczynce zrobiono zdjęcie, które obiegło cały świat. Choć mała Afganka była zaledwie kropelką w morzu uchodźców, które mogło liczyć nawet 4 mln ludzi, to jej losem najbardziej przejęli się ludzie. Współczucie i chęć pomocy zielonookiej piękności sprawiło, że obcy ludzie zaczęli wysyłać listy z pytaniami, do wszystkich gazet, w których przedrukowano fotografię, o tożsamość dziewczynki ze zdjęcia. Na to pytanie nie było jednak odpowiedzi aż do 2002 roku. Wtedy to po wcześniejszych, licznych próbach odnalezienia afgańskiej modelki, kobieta została znaleziona i pokazana światu.
w podobnych wypadkach, okazało się, że kobieta nie odniosła żadnych korzyści z faktu, że jej zdjęcie było tak chętnie sprzedawane i przedrukowywane. Żyła biednie, mieszkała w glinianej lepiance z mężem i trójką dzieci. Nie było to małżeństwo z miłości. Zaaranżowano je gdy Sharbat była maleńką dziewczynką. Zawarte zaś zostało wkrótce po wykonaniu zdjęcia, o którego tak ogromnej popularności Sharbat nie miała zielonego pojęcia. Lata później o kobiecie znów zrobiło się głośno.
Kiedy w Afganistanie za sprawą Talibów zawrzało na nowo, kobieta przeniosła się wraz z rodziną do Pakistanu. Podobnie jak niemal 3 miliony jej rodaków zrobiła to nielegalnie, z fałszywym paszportem na nazwisko Sharbat Bibi. Jej fałszywa tożsamość została jednak odkryta, a za oszustwo groziło jej 14 lat więzienia. W 2016 r. została deportowana do Afganistanu. Pakistan zdając sobie sprawę z wizerunkowego błędu, cofnął swą decyzję, a władze państwa próbowały namówić kobietę, by wróciła, ale ta odmówiła. Wróciła do domu, do prochów męża i syna, którzy zginęli w tym niebezpiecznym państwie.
